بابل (به اکدی: باب-ایلی، به معنی دروازهٔ خدا) یکی از تمدنهای باستانی حوزهٔ میانرودان است. بابل در میانرودان در حوضهٔ رود فرات قرار داشت. مرکز این تمدن باستانی، شهر بابل بود که امروزه بقایا و آوارههای به جا مانده از این شهر را تقریباً در ۸۸ کیلومتری جنوب بغداد امروزی و نزدیک شهر حله عراق میتوان یافت. در مقایسه با شهرهای دیگر در ناحیه میانرودان، پیدایش بابل به عنوان یک شهر عمده با تأخیر صورت پذیرفت. نامی از این شهر در...
امپراتوری عثمانی با نام رسمی دَوْلَتِ عَلِیّهٔ عُثمَانِی یک قدرت سیاسی و امپراتوری مسلمان بود که از ۱۲۹۹م تا ۱۹۲۴م میلادی (حدود ۶ قرن و ربع یا ۶۲۵ سال) در منطقهٔ مدیترانه حکومت میکرد. این امپراتوری در اوج قدرت خود (قرن ۱۶ میلادی) مناطق آسیای کوچک، اکثرخاورمیانه، قسمتهایی از شمال آفریقا، قسمت جنوبشرقی اروپا تا قفقاز را شامل میشد. قلمرو رسمیِ حکومت عثمانی، در اوج قدرت، نزدیک به ۵٫۶ میلیون کیلومتر مربع میرسید. عثمانیان...
فِنیقیان (به فارسی باستان: تیایی دریهیا (tyaiy drayahyā)) یکی از اقوام سامی تبار بودند که در حوزه دریای مدیترانهمیزیستند. فنیقیان پیشه بازرگانی داشتند و مردمی آرام و با فرهنگ بودند. خط فنیقی که اینان با آن مینوشتند را مادر خطهای کنونی، البته به جز شرق آسیا میدانند. فنیقیها تقریباً در دو هزار و پانصد سال پیش از میلاد از شمال شرقی خاورمیانه سر برآورده و بعدها در کرانههای دریای مدیترانه در لبنان سکنی گزیدند. فنیقیان خود را...
خلافت راشدین (به عربی: الخلافة الراشدة) یا خلافت اولیه نخستین حکومت اسلامی تحت نام خلافت است که در روز درگذشت محمدپیامبر اسلام، در دوشنبه ۲۸ صفر سال ۱۱ ه. ق[ه. ق ۱] برابر با ۱۰ ژوئن سال ۶۳۲میلادی پدید آمد. و تا سال ۴۰ هجری به طول انجامید. فرمانروایان از صحابه محمد و از طایفه قریش به ترتیب ابوبکر (حاکم ۶۳۲–۶۳۴)، عمر بن خطاب (حاکم ۶۳۴–۶۴۴)، عثمان بن عفان (حاکم ۶۴۴–۶۵۶) و علی بن ابیطالب (حاکم ۶۵۶–۶۶۱) بودند. اهل سنت که...
سومِر یا بهطور دقیقتر شومِر، نخستین تمدّن شهری در منطقهٔ تاریخی جنوب بینالنهرین، جنوب عراق امروزی، بود که آن را اولین تمدن در جهان با مصر باستان مینامند. از اقوام باستانی ساکن در جنوب سرزمین کنونی عراق یعنی میانرودان (سرزمین میانِ دو رود دجله و فرات) و شمال خلیج فارس بودند. سومر یکی از باستانیترین تمدنها و تاریخیترین مناطق جنوب میانرودان در دورهٔ مسسنگی و اوایل دورهٔ مفرغ بود. هر چند نخستین نمونههای خطی...