مکانیک کوانتومی شاخهای بنیادی از فیزیک نظری است که با پدیدههای فیزیکی در مقیاس میکروسکوپی سروکار دارد. در این مقیاس، کُنِشهای فیزیکی در حد و اندازهٔ ثابت پلانکهستند. مقدار عددی ثابت پلانک نیز بسیار کوچک و برابر است با ۶٫۶۲۶x10-۳۴. ژول-ثانیه. بنیادیترین تفاوت مکانیک کوانتومی با مکانیک کلاسیک در این است که مکانیک کوانتومی توصیفی سازگار با آزمایشها از ذرات در اندازههای اتمی و زیراتمی در اختیار میدهد، در حالی که مکانیک...
اوربیتال مولکولی در شیمی تابع موج تعیینکننده سطح انرژی الکترونهای یک مولکول است. ویژگی اوربیتال مولکولی الکترونهای اتمها تشکیل دهنده یک مولکول در اوربیتالهای مولکولی آن قرار میگیرند. اوربیتال مولکولی حاصل جمع یا تفاضل توابع موج دو یا چند اوربیتال اتمی است. انواع اوربیتالهای مولکولی اوربیتالهای مولکولی را به دو نوع پیوندی و ضدّ پیوندی تقسیمبندی میکنند. اوربیتال مولکولی پیوندی اگر برهمکنش بین...
لیگاند (به انگلیسی: Ligand) در شیمی به مولکول یا یونی گفته میشود که با فلز مرکزی پیوند برقرار کرده و ترکیب کمپلکس دهد. در شیمی پیوند، یک لیگاند یونی یا مولکولی (گروه تابع) است که به یک اتم مرکزی فلزی متصل میشود؛ تا یک ترکیب پیوندی را تشکیل دهد. رابطه میانی فلز و لیگاند بهطور کل در بر دارنده یک یا بیشتر از یک جفت الکترونهای لیگاند است. طبیعت پیوند فلز – لیگاند را میتوان از پیوند با یون دستهبندی کرد. به علاوه؛ ترتیب پیوند فلز...
بوعلی محمد بن حسن بن هیثم بصری ناموَر به ابن هیثم (۳۵۴–۴۳۰) از بزرگترین ریاضیدانان و بنا بر دائرةالمعارف الاسلامیه بیگمان بهترین فیزیکدان مسلمان عرب بود. او اولین دانشمند فیزیک نور در جهان است که در زمینه شناخت نور و قانونهای شکست و بازتاب آن نقش مهمی ایفا کردهاست. دانستههای زیادی از زندگی شخصی او در دست نیست. او در حدود ۳۵۴ قمری (۹۶۵ میلادی) در بصره، که در آن زمان تحت فرمان خاندان ایرانی آل بویه قرار داشت، زاده شد....
نظریّهٔ آشوب یا نظریّهٔ بینظمیها شاخهای از ریاضیات است که به مطالعهٔ سیستمهای دینامیکی آشفته میپردازد. سیستمهای آشفته، سیستمهای دینامیکیغیرخطی هستند که نسبت به شرایط اولیهٔ خود (t = ۰) بسیار حساس بودهاند. تغییری اندک در شرایط اولیهٔ چنین سیستمهایی باعث دگرگونیهای بسیار در مرحلهٔ بعدی خواهد شد. این پدیده در نظریهٔ آشوب به اثر پروانهای مشهور است که در آن؛ بالزدن یک پروانه در برزیل، میتواند (در...