توابع بسل، (به انگلیسی: Bessel functions) اولین بار توسط دانیل برنولی تعریف شدند و سپس فردریش بسل فرم عمومی آن را بررسی نمود. توابع بسل جوابهای معادله دیفرانسیل زیر میباشند: معادله بسل معادلهای است که از معادلات قابل حل با سریهاست، و دارای نقطه تکین منظم است. نقطه تنها نقطه غیرعادی معادله فوق است. جوابهای معادله به توابع بسل معروفند. در معادلهٔ بالا یک عدد حقیقی یا یک عدد مختلط دلخواه میباشد که مرتبه تابع بسل را مشخص...
آدرین-ماری لژاندر (به فرانسوی: Adrien-Marie Legendre) (تلفظ فرانسوی: [adʁiɛ̃ maʁi ləʒɑ̃:dʁ]) (زاده ۱۸ سپتامبر ۱۷۵۲ در پاریس - درگذشته ۱۰ ژانویه ۱۸۳۳ در پاریس)، ریاضیدان فرانسوی بود. از مهمترین کارهای لژاندر، تبدیل لژاندر یا بسط لژاندر است که در مباحث زیادی از فیزیک نظری از جمله در مکانیک کوانتومی کاربرد دارد. چندجملهایهای لژاندر (Legendre polynomials) جوابهای معادله دیفرانسیل معمولی زیر، موسوم به معادله دیفرانسیل لژاندر هستند: فهرست...
در آنالیز ریاضی، به تابعی مختلط تابع هرمیتی گویند که برابر باشد با مزدوج خودش که متغیرش تغییر علامت یافته: برای هر عضو دامنهٔ تابع f. از این تعریف این خصوصیات نتیجه میشود که اگر تابع f تابعی هرمیتی بود آنگاه: بخش حقیقی تابع f تابعی زوج است. بخش موهومی تابع f تابعی فرد است. چندجملهایهای چبیشف یک دنباله از چندجملهایهای متعامد هستند که به طرز بازگشتی محاسبه میشوند. نام این چندجملهایها از نام ریاضیدان روس...
مجموعههای مشتمل بر بیش از یک معادله خطّی را دستگاه معادلات خطّی میگویند. برای مثال: دستگاهیست با ۳ معادله و ۳ مجهول (x و y و z). سامانههای اینگونه را در شاخهای وسیع و پرکاربرد از ریاضیّات موسوم به جبر خطّی مورد تحلیل و بررسی قرار میدهند. دستگاه معادله های خطی شامل مجموعه ای از دو یا چند معادله خطی می باشد. منظور از حل دستگاه, به دست آوردن مقادیری برای مجهولات است که به ازای آن مقادیر این معادله ها بر قرار...
مقدمه تاکنون توابع حقیقی و توابع برداری را که تنها دارای یک متغیر مستقل بودند مورد مطالعه قرار دادیم. اگرچه بسیاری از پدیدههای جهان فیزیکی توسط این توابع توصیف میشوند، ولی اغلب کمیتهای فیزیکی در واقع به بیش از یک متغیر وابسته هستند. به عنوان مثال ، حجم یک مکعب مستطیل به طول ، عرض و ارتفاع آن و دمای نقطهای از یک جسم به مختصات آن نقطه (و احتمالا زمان) بستگی دارد. متناظر با هر کمیتی که به چند متغیر وابسته باشد، یک تابع با چند متغیر...